top of page

De gemeente Zevenaar gaat voor een plek op de werelderfgoedlijst van Unesco. Maar daarvoor moet eerst 100 procent zeker zijn dat ten zuiden van Herwen een Romeinse legerplaats lag.

Om aan te kunnen tonen dat bij Herwen een zogenoemde vicus was gevestigd, wordt op dit moment archeologisch onderzoek gedaan bij de Bijlandse Waard. Haast is geboden, omdat de aanvraag voor een plek op de werelderfgoedlijst vóór eind november moet worden ingediend. ,,We moeten kunnen laten zien wat daar gestaan heeft’’, zegt wethouder Carla Koers, met onder meer cultureel erfgoed in portefeuille. ,,Bovendien moet de begrenzing van de legerplaats worden aangetoond.’’

Als blijkt dat Herwen inderdaad een Romeinse legerplaats was, kan deze vicus - zoals de latijnse naam voor een militair kampdorp luidt - mee als hotspot op de Limes. De Limes vormde aan het begin van onze jaartelling de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze grens liep dwars door Nederland langs de Rijn, vanaf Lobith tot aan Katwijk. Voor de gehele Neder-Germaanse Limes wordt bij Unesco een aanvraag ingediend voor de werelderfgoedlijst, net als voor de Hollandse Waterlinie. 

,,Het zou fantastisch zijn als onomstotelijk kan worden aangetoond dat er een Romeinse legerplaats bij Herwen was’’, vindt Koers. ,,Dat trekt toeristen uit de hele wereld. Kom je als hotspot op de werelderfgoedlijst, dan word je opgenomen in alle uitingen van de Unesco. Op informatieborden bij de vindplaats zal het logo van de Unesco worden meegenomen.’’

Bij eerder onderzoek in Herwen werd een greppel van 4,3 meter breed gevonden. Deze greppel houdt mogelijk verband met de infrastructuur van een legerkamp in de vroeg-Romeinse tijd, nabij het Castellum. Het Castellum, een kasteel, ligt op de bodem van De Bijland. In 1938 werd bij de zandwinning in De Bijland de grafsteen van de soldaat Marcus Mallius ontdekt. Een replica daarvan vindt u nu aan de kop van de Herwensedijk. Het origineel is te zien in museum Het Valkhof in Nijmegen. 

Er zijn verschillende websites met meer informatie over de Romeinse limes:

- https://www.romeinselimes.nl/

- De limes in Gelderland

- En Toen

Romeinse limes in Herwen

IMG_0451.JPG

Carvium

De Romeinse limes, de grenszone die dwars door ons land slingert, staat volop in de belangstelling. 

 

Het eerste castellum op Gelders grondgebied ligt in de huidige recreatieplas De Bijland. Dat het castellum de naam Carvium draagt, weten we door de inscriptie van een hier gevonden grafsteen van Marcus Mallius uit de eerste helft van de eerste eeuw.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Marcus Mallius was afkomstig uit Genua en maakte deel uit van het Eerste Legioen. Hij stierf na zestien dienstjaren, op 35-jarige leeftijd. Volgens de inscriptie is hij begraven te Carvium ad molem, aan de dam. Vermoedelijk is dit dezelfde dam die Drusus vlak voor het begin van de jaartelling liet aanbrengen op de splitsing van Rijn en Waal, met het doel om meer water door de Rijn te laten stromen. 

Carvium lag dus heel strategisch bij deze splitsing van grote rivieren, zoals Schenkenschanz dat deed in de zeventiende en achttiende eeuw en Fort Pannerden in de twintigste eeuw. Het lijkt in eerste instantie verwarrend dat Carvium aan de verkeerde kant van de Rijn ligt, op de rechteroever, maar men moet bedenken dat Waal en Rijn hier in de loop der jaren flink hebben gemeanderd. Nog twee eeuwen geleden lag de splitsing van Rijn en Waal een flink eind oostelijker en stroomde de Rijn ten noorden van Herwen, nu nog herkenbaar als de Oude Rijn.

marcus mallius.jpeg
Langs-de-Rijn-2.jpg
bottom of page